Om beter te leren kiezen, helpt het om niet te denken in termen als ‘goede’ en ‘foute’ keuzes. Waar het om draait is dàt je kiest en of je passende keuzes kunt maken. Een keuze die echt aansluit bij wie jij bent, hoe jouw leven er nu uitziet en wat jij belangrijk vindt. Het kan ook goed zijn dat in de verschillende fases in je leven verschillende keuzes passend zijn.
Het is vooral van belang dat je nooit uit het oog verliest wat echt belangrijk voor je is. Wat jij écht belangrijk vindt, worden ook wel je waarden genoemd.
Wat zijn jouw drijfveren en waarden?
Als psychologe ben ik altijd zeer geïnteresseerd in het waarom van ons gedrag en onze gedachten. Wat zijn onze drijfveren die ervoor zorgen dat we elke ochtend opstaan en de dingen doen die we doen? En wat blijkt? Wanneer we dit voor onszelf niet duidelijk hebben, als we geen idee hebben waarom we doen wat we doen, dan ontwikkelen we geen eigen identiteit en ontbreekt het in ons leven aan richting. We doen maar wat en hebben het gevoel dat het leven aan ons voorbij trekt. ‘Wat gaat de tijd toch snel’, zeggen we. En jaar na jaar blijven we worstelen met dezelfde kwesties.
Om een antwoord te vinden op wie je werkelijk wilt zijn, is het belangrijk om stil te staan bij je waarden. Wat zijn de dingen die jij uiteindelijk het belangrijkste vindt in je leven? Als je tussen twee mogelijkheden kunt kiezen waarbij de ene mogelijkheid jouw waarden in zich heeft en de andere niet, dan helpen jouw waarden dus om de meer passende keuze te maken.
Natuurlijk is een keuze juist vaak zo lastig omdat beide (of meerdere) mogelijkheden verschillende van jouw waarden in zich hebben. In dat geval is het belangrijk dat je bewust bij elke keuze stilstaat voor welke waarde je kiest. Op die manier kun je ervoor zorgen dat al jouw waarden op verschillende momenten de ruimte krijgen.
Wanneer je stelselmatig een waarde negeert, ga je dit merken. Je wordt ontevreden, krijgt het gevoel dat er iets scheef zit, raakt veel energie kwijt en je loopt de kans dat je na verloop van tijd ineens het idee krijgt dat je ‘echt op je strepen moet gaan staan’.
Als je je eigen waarheid kent, heb je een richtsnoer om naar te leven. Je hebt een anker en anderen voelen dat. Voor kinderen voelt het veilig wanneer hun ouders niet ‘zo maar wat doen’, maar het leven voorleven dat ze voor hun kinderen willen. Een mooie oefening om dichter bij jouw waarden te komen is de volgende.
Zelfreflectie
Beantwoord de volgende twee vragen:
1. Noem drie dingen die jou definiëren (persoonlijke identiteit)
2. Noem drie dingen die jou typeren in je relaties met anderen (sociale identiteit)
Houd deze waarden voor ogen bij het vormgeven van jouw leven, bij de keuzes die je elke dag weer maakt. Dit is jouw leven en van niemand anders. Gebruik het om jouw waarden hier op aarde uit te dragen. Wees niet bang om de wereld te laten zien wat jou ten diepste drijft. Niet wat je doet is het belangrijkste, maar waaróm je het doet.
En natuurlijk is dit eng om te doen. Het is niet verwonderlijk dat als het werkelijk zover is dat je een keuze moet maken, je de neiging krijgt terug te deinzen of je terug te trekken. Maar hoe meer je je eigen innerlijke kompas scherp hebt, des te makkelijker wordt het om keuzes te maken in het leven. Hoe bewuster je bent van jezelf, hoe groter de kans is dat je op een positieve manier veranderingen kunt aanbrengen in je gedrag en houding.
Kies bewust je mindset
Het kiezen van je houding kun je elke dag en elk moment opnieuw bewust doen. In de online Mindset Challenge die ik in 2015 samen met Mariëlle Hoogenboom van ‘Be Booming’ organiseerde gingen we hier dieper op in. Zo kun je op elk moment van de dag de keuze maken om proactief te zijn en je houding te kiezen ten aanzien van zaken die er om je heen gebeuren. Als je de focus te veel legt op de dingen waar je geen invloed op hebt en daar negatieve emoties bij voelt (doordat je bijvoorbeeld boos, gespannen of onrustig wordt), dan loop je als het ware leeg.
Het bijzondere, en misschien wel onverwachte, is dat we op meer zaken invloed hebben dan we vaak denken. Cope & Whittaker gaan in het boek The art of being brilliant uit van het 90/10 principe:
- 10% van je geluksgevoel wordt bepaald door wat je overkomt en dat valt onder de noemer ‘Shit happens’;
- 90% wordt bepaald door hoe je reageert op die 10%! Dit is het gebied waar je de keuze hebt om een positieve houding aan te nemen en een reactie te kiezen op wat er om je heen gebeurt.
Om een voorbeeld te noemen: Je hebt geen invloed op het weer.
Toch stappen velen ‘s morgens minder vrolijk uit bed als het slecht weer is. Je voelt je minder happy en dit heeft effect op je gedrag. Misschien loop je mokkend door het huis en voel je al weerstand bij het idee dat je nog naar buiten moet. Het kan zelfs je hele dag beïnvloeden, waardoor je dag maar zozo verloopt. Andersom kan het ook gelden. Je wordt wakker met je favoriete nummer op de radio, je staat zingend op en je voelt je fijn. De dag begint net wat lekkerder en zelfs je partner en kinderen lijken een stuk gezelliger aan tafel.
Wees je ervan bewust dat er de hele dag triggers zijn die jouw humeur en positieve mindset kunnen beïnvloeden. En realiseer je vooral dat jij in de meeste gevallen ZELF de trigger bent van jouw gevoelens, gedrag en de uitkomst daarvan op anderen. Je kunt er elk moment voor kiezen om deze uitkomst positief te laten zijn.
Je personal mission statement
Stephen Covey, auteur van onder andere de bestseller De zeven eigenschappen van effectief leiderschap stelt dat mensen alleen goed met veranderingen om kunnen gaan als ze beschikken over een onveranderlijk beeld van zichzelf. Daar helpt het schrijven van een personal mission statement of persoonlijk statuut bij. Je persoonlijke statuut geeft uitdrukking aan je waarden en opvattingen. Het wordt een maatstaf voor alles waar je mee te maken krijgt. Het schrijven van een personal mission statement, volgens de richtlijnen van Covey, is een vrij omvangrijk proces en het vergt zelfonderzoek om hier echt de diepte mee in te gaan.
Dat gaat je misschien een stapje te ver, maar hopelijk prikkelt en inspireert het idee van Covey je wel om na te denken over jouw waarden en voor jezelf scherper te krijgen wat JIJ echt BELANGRIJK vindt in het leven en waar je voor wilt gaan staan. Zo’n persoonlijk statuut kun je zien als een filosofie, een credo, een manifesto. Het is bedoeld voor wat je wilt zijn (je persoonlijkheid) en wat je wilt doen (je bijdragen en prestaties) en het spreekt zich uit over de waarden en principes die hierbij horen.
Je zou een persoonlijk statuut kunnen beschouwen als een eigen grondwet. Net zoals de nationale grondwet is zij altijd geldig. We kunnen ons er door laten leiden, zowel bij belangrijke als bij alledaagse beslissingen, zelfs wanneer emotie een grote rol speelt. Zo’n innerlijk of moreel kompas geeft je vooral houvast bij het vormgeven van jouw leven en het maken van alle keuzes die daarbij horen.
Toch blijven sommige mensen het maken van keuzes moeilijk vinden. Soms hebben keuzes ook grote consequenties, maar vaak komt het erop neer dat mensen die moeilijk kunnen kiezen, bang zijn om een foute keuze te maken of gewoon bang zijn om fouten te maken.
Maak keuzes die jou ondersteunen. Vraag jezelf bij twijfel af: ‘Is deze keuze goed voor mij? Is dit nu de juiste beslissing voor mij?’ Als je je niet zeker voelt, stel de keuze dan nog even uit. En leer te luisteren naar die innerlijke wijsheid die jou vertelt welke keuze voor jou het beste is.
Is dit interessant voor jou?
Ik heb elke maand een paar plekken beschikbaar voor een gratis Clarity Call om met je te sparren over jouw plannen en dilemma's. Samen kijken we hoe ik jou het beste kan helpen. Dit aanbod geldt exclusief voor jou als ambitieuze, open-minded vrouw die meer uit zichzelf en haar bedrijf wil halen. In het gesprek geef ik je mijn ideeën over wat er voor jou mogelijk is.
Wil je eerst zelf checken of je op de goede weg zit?
Check dan hier de drie pijlers van een succesvol coaching bedrijf.
0 Comments